Olopota kombinga yaaniilonga mboka aazaizai yomasiku 9 gaJuni, 2015, oya hololwa kUuministeli wIikwameni nOmatembu, sha landula omanyenyeto gaaniilonga ngoka ga nyana omukalo gwekuto miilonga otagu limbilike mopoloyeka ndjoka.
Oshiholelwa shimwe osha gandja kombinga yekuto miilonga lyomundohotola Omurussia, Vladimir Stanovko, ngoka kwa lopotwa a tameke iilonga nonando ina pewa omukanda gwe gwokukala ta longele moshilongo moshilongo.
Kwiikwatelelwa kolopota ndjoka, omukomeho gwoshikondo shoonzo dhopauntu mehangano ndyoka ina vula okugandja uumbangi kUuministeli wIikwameni nOmatembu waantu mboka ya li ya tulwa momusholondondo omufupi gwokumona iilonga mbyoka ya pewa Stanovko, naSalini SpA okwa popi kutya Aanamibia mboka ya ningi omaindilo inaya gwanitha po iipumbiwa.
“Ombelewa yoonzo dhopauntu inayi vula okutupa etseyitho lyompito yiilonga ndjoka ndyoka yali ya ningi, na oya popi kutya oya li ya ningi etseyitho nale,”olopota ndjoka ya holola.
Omikanda dhoka dhiniwe kOshifokundaneki shoNamibian Sun , odha li woo dha pewa ombelewa yomupresidende nonzo yimwe oya popi kutya Omupresidende Geingob okwa tegelelwa a ka talele po opoloyeka ndjoka.
Sho a ningilwa omapulaapulo opo a yamukulo komanyenyeto gaaniilonga kombinga yomakuto miilonga taga limbilike, onkalo yuundjolowele yanayipala nuukwamuhoko, omupopiliko gwoSalini, Gilles Castonguay, okwa popi owala kombinga yoshikumungu shaStanovko oshowo etungo lyuundjugo pehala lyiilonga.
“Ota longo onga omukatakanithi na keshi omundohotola. Iilonga ye okukwathela mokukalekapo elongelokumwe pokati kokaklinika nOshipangelo shaKaiti.”
Okwa popi kutya oya tula miilonga etungo lyuundjogo oshowo omahala gokulala aaniilonga nootenga dhomeya oshowo omizile dhokugamena aaniilonga ketango.
Nonando ongaaka aaniilonga oya popi kutya okaklinika hoka iha ka longo nonando Stanovko okwa tameke iilonga oomwedhi ntano dha piti.
Mombapila ndjoka ya shangwa momasiku ga7 gaAguste, ehangano lyoMineworkers Union of Namibia (Manwu) olya holola onkalo ndjoka oyo ya etitha eso lyaDaniel Kootjie, ngoka agombokelwa omanga e li miilonga na okwa hulitha omolwa ompumbwe yuunamiti.
Ombapila ndjoka oya popi kutya ehngano oli na uumbangi wompumbwe yuunamiti pehala ndyoka lyiilonga nAanamibia ohaya kala owala omutumba nenge ya kale yalala uuna yagombokelwa miilonga sigo oowili dhokuzimbuka.
Okwaana uuyuuki
Okwa lopotwa kutya aaniilonga Aanamibia ohaya kutwa nokutidha miilonga esiku kehe. Aantu mboka ya kutwa miilonga kwiikwatelelwa koonzapo dhawo nontseyo ohaya pewa oondjambi dhili pevi noonkondo omanga Aaitali taya pewa oondjambi dhili pombanda.
Okwa popiwa kutya Aaitali yamwe oya pewa oondondo dhiilonga dhili pombanda nonando kaye na uulongelwe washa.
Pauyelele mboka wa pewa oNamibian Sun, aakomeho oyendji miilonga aachina, Aacolombia, Aafilipine oshowo Aauruguay.
Nonando omulandu gwotendela ndjoka otagu utha kutya itaku pitikwa aazaizai yapewe iilonga mboka tayi vulu okulongwa kAanamibia, ehangano ndyoka olya tokola okuya pombambo omulandu gwotendela.
Sho a ningilwa omapulaapulo, Komufala gwoEmployment Equity Commission (EEC) Vilbard Usiko, okwa popi kutya oku na ontseyo yonkalo ndjoka na okwali a yi a ka ninge omutumba nelelo lyehangano ndyoka.
Omupeha Omukomeho gwIikwameni mOshitopolwa sha//Karas, Patrick Ntuti, okwa popi kutya ombelelwa ye oya yakula omanyenyeto ga yooloka nagamwe oye ga ukithika kUUministeli wIilonga.
Uuminiseli wIikwameni nOmatembu otawu ningi omakonakono okumona ngelel aaniilonga ayehe mboka aazazaizai oye na tuu omikanda dhomondjila, nangele kaye na oompito dhiilonga dhoka tadhi vulu okukala momake gAanamibia.
Okwa dhidhilikwa kutya aaniilonga yamwe po aazaizai oya tameke iilonga omanga inaya apewa omikanda dhawo dhiilonga naashoka oshili pondje yomulandu gwUuministeli wIikwameni nOmatembu.
OVENDUKA JEMIMA BEUKES