Ominista yIikwameni nOmatembu, Pendukeni Iivula-Ithana okwa popi kutya ekotampango lyokumona uuthemba waNamibia olya pumbwa okutalulula opo ku tulwe megameno aakiintu Aanamibia mboka taya gwile moondjokana dhiikengelela naazaizai onga omukalo gwokumona uuthemba waNamibia.
Omvula ya piti, Iivula-Ithana okwa kunkilile aakiintu kutya aazaizai ohaya yi moondjokana nAanamibia opo ya vule okumona uuthemba ihe hamo lwa ohole.
Pethimbo lyoonkundathana dhoka aningwa naye koNamibian Sun, Iivula-Ithana okwa popi kutya okatendo okatine kekotampango otaka etitha aakiintu AaNamibia ya ninge iikengelela yomukalo gwokwiimonena uuthemba kaazaizai.
“Okatendo haka otaka longithwa pambambo kaazaizai mboka ya hala okwiimonena uuthemba waNamibia na inaya hala okushuna kiilongo yawo,” Iivula-Ithana a yelitha.
“Ohaye ya e taya gandja iimaliwa kaakiintu yetu. Omalongekidho ngoka ogopangeshefa moka mwa kwatelwa iifuta yokomwedhi naamboka inaya pumbwa okuza megumbo limwe. Uupyakadhi otawu holoka molwaashoka mboka oya mono shoka ya hala na itaya gwanithwa po we iifuta mbyoka ya li ya uvathana.”
Pahapu dhaIivula-Ithana, ope na aakiintu mboka ya yi kuuministeli opo ya pule omikanda dhuuthemba waasamane yawo dhi kuthwe ongushu. Okwa popi kutya uuministeli otawu kongo omukalo gwokuthitika omwaka ngoka gwa ningwa kokatendo hoka, molwaashoka ondjokana dholudhi ndoka odha ninga uupyakadhi.
Okwa popi kutya onkalo yoluhepo oyo woo tayi etitha iilonga mbyoka na okwa gandja oshiholelwa shondoolopa yaShikango, moka apopi kutya aazaizai oyendji aalumentu mboka taya ye moshilongo yaahe na aakiintu yawo na otaya kongo oompito dhongeshefa.
Pamaiyuvo ge, aazaizai mboka ohaya longitha aakiintu AaNamibia pakuya pa iifuta. Minista okwa nyana woo aasita mboka haya kwatele komeho oondjokana dhaazaizai naakiintu yomoshilongo.
Shoka otashi endele pamwe netseyitho lyali lya ningwa kuamushanga takalele muuministeli mboka, Patrick Nandago mo-2013 kutya uuministeli otawu konaakono omusita gwomoshilongo ngoka kwa popiwa a ningi oondjokana dhiifundja pokati kaakiintu aanyasha AaNamibia naalumentu ya za miilonga yaaArab.
Okwa li kwa lopotwa kutya, omusita ngoka okwa hokanitha aalumentu 14 aaPakistani oshowo Omuegipiti gumwe kaakiintu AaNamibia muule woomwedhi ntano. Osha monika mo kutya kape na omikanda dhaahokanathani dha gandjwa onga uumbangi kuuministeli.
ELVIS MURARANGANDA