Quantcast
Channel: Namibian Sun - Moshiwambo
Viewing all articles
Browse latest Browse all 448

Oondando dhiikulya otadhi londo pombanda

$
0
0

Namibia okuli ta dhengwa konkalo yegwo pevi lyeliko ndjoka yeetitha ongushu yiimaliwa yaSouth Afrika yi gwe pevi omolwa onkalo yopapolotika moshilongo moka negwo pevi ndyoka otali faalele woo pevi ongushu yiimaliwa yaNamibia.

Aalandi Aanamibia oya taalela woo e yo pombanda lyoondando ndyoka tali yi miilonga okutameka momasiku 25 gaJanuari pauyelele mboka wa pitithwa koNamibia Mills.
Pauyelele mboka oondando dhuusila wepungu okwa tegelelwa dhi ye pombanda noopresenda 10 omanga uusila woomboloto kwa tegelelwa wuye pombanda noopresenda 6. Ondando yuusila womahangu otayi yi pombanda noopresenda 20, olwishi otalu londo noopresenda dhili pokati ko-15 no 20 omanga osuuka tayi londo noopresenda 15.

Omunambelewa Omukuluntu gwoNamib Mills, Ian Collard, okwa popi kutya onkalo ndjoka otayi etithwa kegwo pevi lyongushu yiimaliwa yaNamibia okuyeleka niimaliwa yaAmerika.
Iimaliwa yaSouth Afrika oya gu pevi okuyeleka niimaliwa yaAmerika noopresenda 25 okuya pehulilo lyomwedhi Juni omvula ya piti, negwo pevi ndyoka olya tsikile muDesemba konima sho Omupresidende Jacob Zuma a tidha miilonga Ominista nale yEliko Nhlanhla Nene.

Etidho lyaNene olya shukusha onkalo yelanditho lyiimaliwa nokweeta uutile monkati kiiputudhilo yoshimaliwa, sho iiputudhilo mbyoka ya mbandapala kutya onkalo ndjoka otashi vulika yi ka hingile oombanga monkalo yomikuli.

"Presidende Zuma keshi ngele epangelo otali dhana onkandangala onene kondjele yongushu yiimaliwa," Omukomeho gwoResearch and Development moNamibia Agricultural Union, Wallie Roux ta ti.

Collard okwa popi woo kutya onkalo yoshikukuta ndjoka ya dhidhilikwa moSoutha Afrika nayo oya eta uupyakadhi weyo pombanda lyondjele yondando yepungu.
"Omahangano oga longa epungu lya gwana sigo omuJuni gwonuumvo ihe shoka otashi yiwa moshipala keyo pombanda lyoondando moSouth Afrika."
Collard okwa popi kutya oondando dhepungu odha kala pooN$514 motona moshiwike oshitiyali shaDesemba uule womasiku gatano. Pahapu dhe shoka osha kalela po eyo pombanda noopresenda 15. Monena ondjele yoondando moex-Randfontein shaSouth Afrika oyi li pooN$4 600 motona okuyeleka nooN$3 300 ndjoka ya li ondando omathimbo ga piti.
E yo pombanda ndyoka okwa dhidhilikwa kutya otali etithwa konkalo yoshikukuta oshowo egwo pevi lyiimaliwa yaNamibia.
Collard okwa popi kutya e yo pombanda lyoondando dhosuuka otali etithwa natango konkalo yoshikukuta ndjoka tayi dhenge unene Oshitopolwa shaKwa-Zulu Natal pamwe negwo pevi lyiimaliwa yaNamibia. Ondando yolwishi nayo otayi londo omolwa ongushu yiimaliwa ndjoka ya gu pevi.

Okwa popi kutya onkalo yoshikukuta moshilongo, oya etitha opo aanamapya ya vule owala okuteya omahangu omashona ngoka itaga vulu okutumwa pondje yoshilongo.
Ope na woo ompumbwe yomahangu molwaashoka India oye owala oshilongo shimwe shoka hashi longo omahangu.
Roux okwa yelitha kutya oshilongo inashi longa omahangu taga vulu nokuli okupalutha aakwashigwana moshilongo.
Okwa popi kutya pe na ompumbwe onene yomahangu na okwa tegelelwa omahangu ogendji ga keetwe moshilongo naashoka otashi etitha ondando yomahangu yi londe pombanda noopresenda 20.

Nonando iimaliwa yaNamibia oyi na ongushu lyiikando ya thika puine okuyeleka niimaliwa yaIndia elanditho lyomahangu ihali kondololwa pankatu yomalandithilo gopauyuni na ihaga landithwa okupitila moSAFEX. India ota vulu okutulapo ondando ye ndjoka a hala naashoka otashi vulu okweetitha oondando dhi londe pombanda noonkondo.
Collard okwa popi kutya nonando oshitopolwa oshi na eteyo ewanawa lyepungu ndyoka eshunga lyuuwindji wootona oomiliyona 970 monena, epungu ndyoka ihali longithwa okulya miilongo yomUumbugantu waAfrika mwakwatelwa Namibia.
Omalanditho gaNamibia ohaga longo owala epungu ndyoka etokele ndyoka muuyuni li li mo owala lya thika pootona oomiliyona 70.
Aantu mboka taya dhengwa unene konkalo yoshikukuta nuumvo ndjoka ya gumu elongo lyepungu olindji Aanamibia nAasouth Afrika.

ELLANIE SMIT

Category: 
Share This: 

Viewing all articles
Browse latest Browse all 448