Omanga aakwaita ye ya pewa egeelo lyondjeedhililo, otashi ka kutha ethimbo opo ku etwe moshilongo omukomeho gwawo Mishake Muyonga opo a vule okupangulwa moompangulilo dhaNamibia.
Uuministeli wIipambele yoPashigwana owa popi kutya owa pyakudhukwa okupula Denmark opo kulandulwe omilandu dhomondjila nokuya moonkundathana niiputudhilo yepangelo mwakwatelwa Ombelewa yaAttorney-General.
Yamwe oya popi kutya onawa Muyongo akale muupongekwa omanga yamwe ya popi kutya ‘iha gumwa’.
Monena omunamimvo 75, Muyongo okwa yi ontuku na okwa pewa kuDenmark ompito yuupongekwa moshilongo shaandjawo, sha landula oshiponekela shuukulo sha ndopa shoka a kambadhala okuningila Oshitopolwa Caprivi (Zambezi).
Oshiponokela shoka osha etitha etulo miipandeko lyaantu132.
Oshiwike sha piti Ompangu yoPombanda oya manitha oshipotha shoka nokugandja egeelo kaalumentu mboka ya kala taya pangulilwa oshipotha shoka shuukulo.
Aanoongononi yonkalo yopolitika oya popi kutya omuleli nale gwoDTA okwa pumbwa okweetwa moshilongo opo a pangulwe ngaashi mboka a kwatele komeho.
Ngoka omaiyuvo gomulanduli gwe koDTA Katuutire Kaura, ngoka apopi kutya na etwe moshilongo opo a taalele epangulo.
Omunongononi gwEkotampango, Nico Horn okwa popi kutya eningo lyeindilo opo Muyongo eetwe moshilongo itali ka pita molwaashoka oshikumungu shoka osha ningi oshinima shopapolotika.
“Omukalo ngoka tagu vulu okulongithwa okupitila maanambelewa aakalelipo yiilongo mbika iyali uuna epangelo lyaNamibia lya pula epangelo lyaDenmark opo li patulule omiyelo ku vulwe okweeta moNamibia Muyongo,” Horn ta ti.
Horn okwa tsu omukumo kutya, uuna pwaahena elongelo kumwe pokati kaanambelewa aakalelipo yiilongo mbyoka nena otashi ka kala oshidhigu okweeta moNamibia Muyongo, molwaashoka okwa pewa ompito yuupongekwa moDenmark.
Horn okwa gwedha ko kutya ke shi kutya omolwashike kwa halika okweeta Muyongo moshilongo molwaashoka okwa dhimbiwa nale na okwa pumbwa okweethwa.
Ominista yIipambele yoPashigwana nOmupilima Minista Netumbo Nandi-Ndaitwah, okwa popi kutya eeto moshilongo opo omuntu a pangulwe oshi li paveta na ope na omilandu dhoka dhi na okulandulwa.
“Shoka oshikumungu shopaveta nuuna Uuministeli wetu wUuyuki pamwe nOmbelewa ya Attorney-General ya gwanitha po nokutula miilonga omilandu nena otatu tameke neindilo ndyoka,” Nandi- Ndaitwah ta ti.
Omuhwahwamekithi gwuuthemba womuntu, Phil ya Nangolo okwa popi kutya kohi yompango yopaigwana, Muyongo ita vulu okweeta moshilongo opo a taalele epangulo.
“Ompango oya indika opo aantu mboka taya tamanekelwa iipotha ya fa yaMuyongo ya shunithwe kiilongo yawo. Denmark ita vulu okuzimina eindilo lyaNamibia opo Muyongo a galukile moshilongo,” Ya Nangoloh ta ti.
“Namibia ita pitikwa paveta yopaigwana opo eete moshilongo omuntu a pangulwe. Ka shi li paveta.”
“Aantu mboka taya pangulilwa iipotha ngaashi mbyoka inaya talikako onga oongangala. Mbyoka iimbuluma yiikalekelwa na ope na ompito oonakuyilonga yakale inaya pangulwa,” Ya Nangolo ta ti.
Omupanguli mOmpangu yoPombanda Elton Hoff oshiwike sha piti okwa gandja egeelo kaalumentu yatano mboka ya monika ondjo moshipotha shuukulo na oya talikako kutya oyali aakwateli komeho miilonga mbyoka yuukulo, oomvula 90 modholongo omolwa iipotha yuukulo, omadhipago noonkambadhala yedhipago.
Aalumentu omu-15 oya pewa omageelo okukala modholongo oomvula-225.
Aalumentu omugoyi, mboka Hoff a ndjandjukununa kutya aayambidhidhi oya pewa egeelo lyokukala modholongo oomvula 90 omanga mboka ya monikamo kutya aaleli yoCLS ya pewa oomvula 35 kehe gumwe.
Pethimbo lyonkundathana noshifokundaneki shoCaprivi Vision dhoka dha ningwa naMuyongo koshikundaneki shoka, Muyongo okwa popi kutya ina zimina epangulo lyaaCaprivi koompangulilo dhaNamibia.
“Oshipotha shaCaprivi kashi li paveta ihe otashi hwahwamekwa kopolotika,” Muyongo ta ti.
ELVIS MURARANGANDA