Ombelewa yomukalelipo gwaBritain moshilongo okwa popi kutya itaya kiidhopa moonkundathana dhondjokonona yOshitopolwa shaZambezi mOnooli yaNamibia, molwaashoka shoka oshi li oshikumungu shepangelo lyaNamibia naakwashigwana.
Omukalelipo gwaBritain moNamibia, Jo Lomas, okwa shanga ngaaka momasiku 17 gaMaalitsa kutya oshilongo shawo itashi idhopo moshikumungu shoka.
Okwa popi kutya kwiikwatelwa ketokolo lyOrganisation of African Union (OAU), ndyoka lya taambiwa ko koAfrican Union (AU), oongamba adhihe dhoka dha tulwa po pethimbo Namibia a manguluka nashi simanekwe.
Lomas okwa yamukula koombapila dha yooloka dhoka dha shangwa kuBen Siyambango Nzenhengwa gwo ‘Movement for the Survival of the River Races in Zambesia’, ngoka a popi kutya Namibia ita vulu okutya Zambezi oshi li oshitopolwa she, molwaashoka pethimbo lyuukoloni waGerman South West Africa (GSWA), Zambezi osha li kohi yekondololo lyaBritain.
Nzenhengwa okwa popi kutya pethimbo Namibia a mono emanguluko mo-1990, osha talikako kutya emanguluko lyoshitopolwa shaSouth West African kwiikwatelelwa kompango yomo -1919.
Naashoka otashi holola kutya emanguluko olya pewa German SWA shoka inashi kwatela mo oshitopolwa shaZambezi sha kala sha tseyika nedhika Caprivi.
“Britain ita vulu okupatitha oshikumungu shoka opo owala twa tameke okupopya,” Nzenhengwa a yamukula kombapila yaLomas.
Okwa popi kutya Britain oye omukolonyeki gwahugunina mUumbugantu waAfrika na okwa li e na okwiiyutha kontopolwa 22 yIigwana yaHangana kombinga yoshitopolwa shaZambesia, oshilongo sha kala aniwa sha tseyika nedhina Sebitwane noMakololo.
Nzenhengwa okwa popi kutya Britain okwa pogola oongamba dhoka dha tulwa po komutumba tagu ithanwa Berlin Conference , sho a gandja po Zambesia koshilongo shimwe.
“Ito vuu okugandja oshinima shoka kashi shi shoye.”
CATHERINE SASMAN