Pauyelele mboka wa pitithwa koNamibia Agronomic Board (NAB) AaNamibia otaya ka kala nuusila wepungu wa gwana moostola ihe onkalo yoshikukuta oshowo egwo pevi lyorand ya South Afrika otali keetitha ondando yuusila mboka yi kale pombanda noonkondo.
Namibia okwa tegelelwa a ka teye ootona dhepungu dhathika po-45 000 nonando a kala shito nokuteya ootona dha thika po-65 000 dhepungu.
Onkalo ndjoka otayikathiminika opo oshilongo shi lande epungu okuza pondje yoshilongo nootona dha thika po-85 000 no 135 000 okwa tegelelwa dhikeetwe moshilongo.
“Onkundana ombwaanawa kaalandi moshilongo oondjika kutya nonando okwa kala ompumbwe yepungu omolwa oshikukuta, oshikondo shomausila osha kwashilipaleke kutya otashi ka mona epungu lya gwana okuza kuSouth Afrika.”
NAB okwa popi kutya ope na woo ompito opo aalandithi yepungu aanene yeete moshilongo epungu okuza momalanditho muuyuni okupitila momatulilo gaMbaye.
Oagronomic board oya popi kutya ndyoka ekwashilipaleko kutya oshilongo itashi ka kala nompumbwe yuusila sho sha ninga oshidhigu miilongo yimwe yaFrika okukwashilipaleka ngele otayi kala nuusila mboka.
Uuyelele mboka owa gandjwa pethimbo lyomutumba gwoGrain South Africa Conference ngoka gwa ningilwa moBothaville, moSouth Africa.
Omutumba ngoka ohagu ningwa a uhe kehe omvula okukundathana omaupyakadhi ga taalela aalongi yepungu niilya moshilongo moka, unene epungu etokele.
Namibia okwa li a kalelwapo kOmunambelewa Omukuluntu gwoNAB Christof Brock, meenindjela gwiilonga Antoinette Venter oshowo omupeha-omunashipundi André Compion, ngoka e li woo omunashipundi gwoWhite Maize and Wheat Advisory Committee.
Brock okwa popi kutya South Afrika ota ka landa epungu lyootona oomiliyona 1.1 opo a vule okuthitika omwaka momalanditho ge nomiilongo youushiinda.Epungu otali landithwa momalanditho gopauyuni miimaliwa yaAmerika negwo pevi lyiimaliwa yaSouth Afrika okuyeleka niimaliwa yaAmerika osha etitha opo iilandomwa yi ninge ondilo momaladitho gopauyuni.
Aalongi yomausila monamibia shito ohaya kutha epungu lyawo koSouth Afrika kehe omvula niilongo ngaashi Zambia naMalawi mbyoka shito ihayi landa epungu koSoutha Afrika kayi na nkene ihe otayi ka thiminikwa yi lande epungu okuza koshilongo
shoka.
Omolwa kutya Namibia okwa kala nale ha landa epungu lye okuza koSoutha Afrika itapu ka kala uudhigu wa sha megandjo lyoombapila dhokweeta epungu moshilongo ihe unene iilongo mbyoka ya kala ihayi landa epungu otapu ka kala omashongo gontumba ngoka tashi vulika woo gaka kateke efalo lyepungu miilongo mbyoka.
ELLANIE SMIT